Zijn mijn foto’s goed genoeg?
Twijfel en onzekerheid, bijna iedere fotograaf heeft er wel eens last van. En misschien speelt dit bij gevorderde fotografen nog wel meer dan bij beginners. Naarmate je meer ervaring opdoet, word je tenslotte steeds kritischer. Je begint de kleine foutjes en imperfecties in je foto’s steeds beter te zien en herkennen.
Wie regelmatig online naar foto’s van andere fotografen kijkt, ziet ongetwijfeld prachtige foto’s van hoog niveau langskomen. Dat kan wel eens ontmoedigend zijn. In vergelijking met deze toppers vallen onze eigen foto’s wellicht een beetje in het niet. Dat roept dan ook de vraag op: “Hoe goed zijn mijn foto’s eigenlijk”.
Het beoordelen van je eigen foto’s is ontzettend lastig. Fotografen die net beginnen vinden het vaak fijn om foto’s op social media te laten zien. Ook vragen ze hierbij regelmatig om feedback. Lekker laagdrempelig natuurlijk en uit het aantal reacties kun je een beetje afleiden of anderen je foto’s mooi vinden.
Toch is dit niet altijd de beste methode voor constructieve feedback. Op social media spelen namelijk allerlei factoren mee. Denk bijvoorbeeld aan het algoritme. Dit bepaalt in hoeverre foto’s door anderen gezien worden. Ook wordt een foto vaak maar heel kort bekeken. Mensen scrollen erlangs en besluiten soms in een fractie van een seconde of ze een like geven of niet. Plus, het goed beoordelen van een foto, vergt ook best wat ervaring en kunde.
Kortom, social media zijn grillig. En daarbij komt nog dat de mensen die jouw foto’s bekijken misschien helemaal niet zo deskundig zijn. Ook kunnen ze beïnvloed worden door andere berichten die ze voor jouw foto’s zijn tegenkomen. Hierdoor kunnen social media je twijfel zelfs versterken.
Realiseer je, dat social media zeker geen objectieve plek vormen en je dus niet té veel waarde moet hechten aan de hoeveelheid likes of reacties die je foto’s krijgen.
Hoe weet ik of mijn foto’s goed zijn?
Hoe kom je er dan wél achter hoe goed jouw foto’s zijn en welk fotografieniveau je hebt? Hiervoor zijn verschillende methodes, maar er bestaat helaas geen eenvoudige oplossing. De foto zelf vertelt het je namelijk ook niet.
Als eerste tip zou ik zeggen, probeer erachter te komen hoe anderen naar jouw foto’s kijken. Vraag bijvoorbeeld feedback in de Facebook groep van FotografieBeginner.nl en plaats je foto’s met uitleg hoe je hem geschoten hebt.
Stel jezelf vervolgens deze vragen:
- Krijgen mensen hetzelfde gevoel als ik bij het zien van de foto?
- Hoe is mijn niveau ten opzichte van andere fotografen in de groep?
Twijfel is niet altijd verkeerd
Een beetje twijfel over je eigen werk is helemaal niet verkeerd. Dit houdt je scherp en laat je zoeken naar nieuwe technieken of creatieve standpunten. Het zorgt ervoor dat je niet lui of zelfingenomen wordt en misschien continue hetzelfde ‘trucje’ blijft herhalen.
Je moet er alleen wél voor zorgen dat de twijfel je niet lamslaat. Het moet er juist voor zorgen dat je aan de slag gaat met je camera.
Om eventuele twijfel over reacties die je krijgt te relativeren en daar anders mee om te gaan, moet je accepteren en zelfs omarmen dat niet al je foto’s perfect zullen worden. Alleen als je fouten durft te maken ontwikkel je je verder!
Foto’s vergelijken met anderen
Als je jouw werk vergelijkt met dat van anderen, dan krijg je van de ander vaak alleen het beste werk te zien. Je weet niet hoeveel mislukte foto’s er aan vooraf zijn gegaan of erna zijn gekomen. Misschien is die ene perfecte foto wel de enige uit een serie van honderden ‘matige’ foto’s?
Als je iemands portfolio bekijkt, is dat meestal een kleine selectie uit een foto-archief waaraan iemand al jaren heeft gewerkt. Als je dan die paar uitgeselecteerde ‘perfecte’ foto’s gaat vergelijken met jouw hele laatste fotosessie, dan is het logisch dat die vergelijking niet helemaal eerlijk is.
De kunst is dus om uit je eigen foto’s een paar echt goede te selecteren. De rest stop je in een virtuele doos of afvalbak om ze zo buiten de vergelijking te houden.
Het is heel normaal dat uit een fotosessie van een paar honderd foto’s, slechts een handje vol echte toppers komen. En zelfs dan kan het gebeuren dat er geen enkele echt geweldig is! Niet elke foto kan nu eenmaal een topfoto zijn. Sterker nog, de meeste zijn dat gewoonweg niet.
Boek - Focus op Fotografie: Foto's analyseren en bespreken
Focus op Fotografie: Foto’s analyseren en bespreken leert je eenvoudig foto’s te analyseren. Het boek helpt je om onderwerpen, beeldkenmerken, de aanpak van de maker en de betekenis voor kijkers te begrijpen.
Met een lijst van duizend woorden en negen vragen krijg je handige hulpmiddelen om foto’s te bespreken. Je ontdekt hoe de omgeving invloed heeft op de betekenis van een foto. Zo kun je beelden beter uitleggen en je publiek meer laten genieten.
Selectie maken van je beste foto’s
Maar hoe maak je dan een selectie van je allerbeste foto’s? Dit is namelijk niet bepaald gemakkelijk. Vaak speelt het fenomeen “lievelingsfoto” mee. Deze favoriet past eigenlijk niet in een bepaalde serie en valt daardoor buiten de lijn van een portfolio.
Deze foto zal je helaas moeten elimineren, wat met veel pijn in het hart gaat. We noemen dit: ‘Kill your darlings’. Uiteraard mag je die foto wel voor jezelf houden en er regelmatig met plezier naar kijken!
Fotografie is emotie
Nog een veelvoorkomende probleem als je aan het fotograferen bent, is dat er emoties meespelen zodra je op de ontspanknop drukt. Je hebt misschien al uren in de bosjes gelegen om die bijzondere vogel vast te leggen of was lange tijd in de weer met een statief om het perfecte shot van dat gebouw te maken.
Als het dan lukt zoals je hoopte, dan ben je meestal erg blij. Dat maakt het echter moeilijk om later met een ‘objectieve’ blik naar je eigen foto’s te kijken. Jij hebt een heel ander gevoel bij die foto dan een buitenstaander, die niet heeft kunnen zien hoeveel tijd en werk je er misschien in hebt gestoken.
Veel voorbereiding en een grote tijdsinvestering zijn namelijk geen garantie voor een aansprekende foto. Het is er soms helaas niet in terug te zien.
Sterker nog, sommige van de meest iconische foto’s werden gemaakt op een spontaan moment, zonder enige voorbereiding en in een fractie van een seconde. Soms heb je ook gewoon een dosis geluk nodig om een bijzondere foto te kunnen maken.
Wat je uiteraard wel kunt doen is zorgen dat je altijd een camera paraat hebt! Setting yourself up for succes, oftewel, er alles aan doen om te zorgen dat je een “lucky” shot kunt maken.
Loskomen van eigen emoties in je foto’s
Er is een manier om te voorkomen dat eigen emoties, je vermogen om de kwaliteit van een foto te beoordelen vertroebelen. Door de foto een tijdje te negeren, kom je los van de emoties die je kreeg bij het maken van de foto.
Meestal zijn we namelijk dolenthousiast nadat we de foto’s hebben gemaakt. We willen ze het liefst zo snel mogelijk delen met de wereld. Maar om je beste foto’s te kiezen, zou je ze eigenlijk een paar maanden niet meer moeten bekijken.
Hierdoor raak je een beetje het gevoel kwijt dat je had tijdens het fotograferen. Hierdoor kun je de foto met een objectievere blik beoordelen. Het overkomt mij regelmatig dat een foto, die me in eerste instantie niet opviel, opeens in het oog springt en ik verrast word door mijn eigen werk.
Andersom kan het echter ook zijn, dat de foto waar ik tijdens het fotograferen enthousiast over was, later middelmatiger blijkt te zijn dan ik het me herinnerde. Je gaat foutjes zien die je eerst niet waren opgevallen. Of misschien wilde je de foutjes niet zien, vanwege de emotionele band die je met de foto had.
Maak prints van je foto’s
Een andere methode om los te komen van jouw eigen emoties, is een aantal foto’s afdrukken en een tijdje op te hangen in huis. Zo kom je erachter of een beeld ook langere tijd blijft boeien.
Soms moet je wat langer naar een foto kijken om erdoor geboeid te raken, dus kies niet te snel en gooi ook niet direct een foto weg. Een foto die op het eerste gezicht mislukt lijkt, kan met een objectievere blik toch een bijzonder beeld blijken te zijn.
Een kwestie van smaak
Vanzelfsprekend is het beoordelen van foto’s voor een groot deel subjectief. Simpelweg een kwestie van smaak en smaken verschillen nou eenmaal. Jouw smaak speelt vaak een grote rol als je elkaars foto’s gaat bekijken en feedback wilt geven.
Deze eigen smaak maakt fotobeoordeling ook zo moeilijk. Soms zegt een reactie namelijk meer over de beoordelaar zelf en minder over de foto. Probeer dat in je achterhoofd te houden.
Hoe kun je dan toch op een goede manier zonder dat smaak al te veel een rol speelt een foto beoordelen? Oftelwel, hoe geef je opbouwende feedback aan elkaar? Daar ga ik in een volgend artikel verder op in.
Alleen een reactie als ‘mooi’ of ‘niet mooi’, daar heb je als fotograaf niet veel aan. Het helpt je niet verder in je ontwikkeling en dat is nu juist wel wat we graag willen.
Heb jij een positieve manier van feedback geven, laat het ons weten in een reactie hieronder! Zo leren we van elkaar en kan ik jouw technieken meenemen in het volgende artikel.
