Wat is het bokeh effect en wat betekent deze fotografie term?
De term bokeh wordt gebruikt om de zachtheid / kwaliteit van een onscherpe achtergrond mee te duiden. Deze onscherpte ontstaat door gebruik te maken van een grote diafragma opening, zoals bijvoorbeeld f/2.8 of groter.
Als we het hebben over bokeh, dan spreken we over hoe aangenaam of mooi we de onscherpte in de foto vinden. Over het algemeen wordt de bokeh van een foto als prettiger ervaren als deze zacht en rustig oogt.
Bokeh in een foto is vooral zichtbaar bij onscherpte hooglichten. Lees ook meer over het diafragma in jouw objectief en de scherptediepte die je daarmee kunt beïnvloeden.
In dit artikel bespreek ik in 6 tips hoe jij aan de slag kunt gaan om jouw foto’s van prachtige bokeh te voorzien.
- Wat is bokeh en wat betekent deze fotografie term?
- Wat is het bokeh effect en hoe krijg ik het in mijn foto? + 6 tips!
Waar komt het woord “bokeh” vandaan?
Het woord bokeh komt van het Japanse woord “boke” en betekent in het Japans “onscherpte” of “wazig”. Voor de volledigheid zouden we nog het Japanse woord “boke-aji” moeten noemen. Dit betekent namelijk “kwaliteit van onscherpte”.
Fotograaf Mike Johnston bedacht in 1997 de Engelse benaming met de H erachter in het populaire “Photo Techniques magazine“. Sindsdien is de term wereldwijd blijven hangen.
6 Tips, hoe krijg ik een mooi bokeh effect?
Om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de onscherpte in je foto esthetisch prettig is, zijn er een aantal dingen waar je rekening mee kunt houden. Allereerst bedenk of je een egale bokeh achtergrond wilt of dat je een bokeh effect met lichtbollen in je foto wilt terugzien.
De bokeh lichtbollen ontstaan als een lichtbron in de foto zich in de onscherpte van de foto bevindt. Deze lichtbron kan van alles zijn. Van kerstverlichting tot reflecterend licht van je fietsbel.
Belangrijk is dat de lichtbron niet te groot is, want anders zul je geen lichtbollen te zien krijgen zoals in onderstaande foto.
Gebruik een lichtsterke lens met groot diafragma
Maak gebruik van een lichtsterke lens met een maximale diafragma opening van f/2.8 of zelfs nog groter. Hoe groter de diafragma opening zal zijn, hoe kleiner de scherptediepte in je foto. Een kleine scherptediepte zorgt ervoor dat de kwaliteit van onscherpte rustiger oogt.
Een kit lens is niet ideaal voor mooie bokeh. Dit komt omdat kit lenzen vaak geen grote diafragma opening aankunnen. Prime lenzen zijn vaak beter en hoeven niet duur te zijn. Kijk ook zeker eens naar de oudere maar wel lichtsterke lenzen. Ze hebben misschien niet de laatste opties, maar kunnen prachtige bokeh leveren.
Gebruik een lang brandpuntsafstand
Door gebruik te maken van een langer brandpuntsafstand, zal de scherptediepte kleiner zijn. Zoals ik bij tip 1 al aangaf, hoe kleiner de scherptediepte in je foto, hoe rustiger de onscherpe delen zullen ogen.
Ik zou persoonlijk een lens vanaf 50mm gebruiken als ik puur voor de bokeh ga. Portretten met een 85mm lens bijvoorbeeld geven een boterzacht bokeh effect!
Gebruik een lens met afgeronde diafragmalamellen
De vorm van de bokeh in je foto’s wordt bepaald door de diafragmalamellen in het objectief. Zijn de lamellen mooi cirkelvormig afgerond, dan zul je dat ook terug zien in de kwaliteit van de onscherpte in je foto. De onscherpe hooglichten zullen in dat geval mooie ronde lichtbollen vormen.
Sommige objectieven hebben diafragmalamellen in de vorm van een hexagoon. Dit geeft een ander soort bokeh lichtbollen zoals de foto hieronder laat zien.
Denk aan de afstanden
- Vergroot de afstand tussen onderwerp en achtergrond – Door de afstand tussen onderwerp en achtergrond te vergroten kun je een rustiger en prettig ogende bokeh creëren. Immers, de achtergrond ligt nog verder buiten de scherptediepte.
- Verklein de afstand tussen camera en onderwerp – Door de afstand tussen de camera en het onderwerp te verkleinen, krijg je een kleinere scherptediepte. Dit zorgt voor een versterking van het bokeh effect.
Gebruik tegenlicht of zijlicht
Wil je bokeh benadrukken? Dan kun je het beste tegenlicht of zijlicht gebruiken. Bokeh is met name zichtbaar in de onscherpe hooglichten. Door gebruik te maken van tegenlicht of zijlicht kun je dit effect versterken.
Zet je camera op diafragmavoorkeuze of manual
Door je camera op manual te zetten, of gebruik te maken van de automatische stand diafragmavoorkeuze, heb je invloed op welk diafragma er gebruikt wordt. Zet het diafragma op de wijdst mogelijke stand om een kleinere scherptediepte te krijgen en het bokeh effect te versterken.
Samenvatting
Naast de technische aspecten is het belangrijk goed over je achtergrond tijdens het fotograferen na te denken. Zeker als je met bokeh aan de slag gaat. Hoe meer je nadenkt over wat er op de achtergrond zichtbaar is, hoe beter je ervoor kunt zorgen dat jouw bokeh een rustige uitstraling heeft. Dit komt uiteindelijk jouw foto alleen maar ten goede.
Succes met oefenen en ik ben heel benieuwd naar de resultaten. Mail mij op [email protected] of plaats een reactie hieronder!
