Wat is lens flare?

Heb jij wel eens “gekke” lichtvlekken of gekleurde ringen in je foto gezien? Dan ken je misschien de fotografie term lens flare. Deze lichteffecten komen voor in vele vormen en maten en ontstaan doordat een lichtbron in je camera lens schijnt.

💡 In dit artikel leer je:

Wat is lens flare nou precies en hoe kun je het voorkomen of juist gebruiken als creatief element in je fotografie?

Wat is lens flare en hoe ontstaat het?

📌 Definitie:
Lens flare is een lichteffect in een foto dat niet waarneembaar is met het blote oog. Het lichteffect ontstaat in de camera door reflecties tussen de verschillende lens elementen. Zodra de sluiter opent valt het licht op de camera sensor gedurende de sluitertijd. Nu pas wordt de vervorming vastgelegd in de foto.

Deze gekke lichteffecten zijn niet per definitie goed of fout. Je kunt het als technisch mankement beschouwen, maar ook als creatieve tool om je foto’s net wat interessanter te maken. Met bijvoorbeeld een instant fotografie camera zoals polaroid, zul je zien dat lens flare lichteffecten de foto juist iets extra’s geven.

Hoe ontstaat een lens flare?

Als er licht van een lichtbron rechtstreeks in je objectief schijnt, kunnen er reflecties tussen de verschillende lenzen in je objectief ontstaan. Deze reflecties manifesteren zich als lichteffecten in de uiteindelijke foto.

Wat voor lens flares zijn er allemaal?

Vaak is het een ronde vorm of ander soort vervorming van het diafragma.

• Vlekken – Vaak in het rood, maar kan ook andere kleuren zijn.
• Stralenkransen – 1 of meerdere lichtkringen in allerlei formaten.
• Strepen – Er kunnen lichte strepen dwars door het beeld lopen.
• Waas – Een soort mist van verschillende kleuren over je foto.
• Andere lichteffecten – Eigenlijk alle “gekke” lichteffecten in je foto’s die je niet aan UFO’s kunt toeschrijven 😉

Hoe weet ik wat voor lens flare ik krijg?

De lichteffecten die kunnen ontstaan zijn behoorlijk willekeurig, maar er zijn wel dingen die invloed uitoefenen op hoe de lens flares eruit zien. Door veel proberen en testen kun je ervaring krijgen met het voorkomen of juist toevoegen van lens flare in je foto’s.

💡 Wat is van invloed op lens flare?

• Objectief #1 – Elk objectief dat je gebruikt zal een ander soort lichteffect geven. Dit komt doordat de lenzen in elk objectief weer anders zijn en zodoende andere reflecties geven. Denk aan de verschillende soorten coatings op de lenzen en de manier van slijpen van het glas. Een kit lens of een dure prime lens zullen beide andere omgaan met lens flares. Een lens die bekend staat om zijn mooie lens flare, is de Canon 50mm lens f/1.2L.
• Objectief #2 – Zoomobjectieven bevatten meer lenselementen dan prime objectieven. Hierdoor is de kans op “gekke” reflecties dus ook groter.
• Objectief #3 – Ook groothoeklenzen zijn vatbaarder. Dit komt doordat de kans groter is dat je een lichtbron in je beeld vangt.
• Lichtinval – De hoek van lichtinval op het objectief bepaald in grote mate hoeveel reflecties zich tussen de lens elementen zal voordoen.

Wat is het verschil tussen lens flare en bokeh?

Bokeh is een fotografie effect waarbij de voor- of achtergrond vervaagt tot een waas. Deze waas ontstaat o.a. door het gebruik van een grote diafragma opening.

Bokeh is een effect dat ontstaat door jouw instellingen op de camera. Lens flare daarentegen ontstaat door licht van een felle lichtbron dat reflecteert tussen de lenzen van jouw objectief.

Hoe voorkom je lens flare?

Als je lens flare niet mooi vindt en het zoveel mogelijk wilt voorkomen, dan zijn er een paar dingen waar je rekening mee kunt houden.

• Lenskap gebruiken – Als je een lenskap gebruikt kun je grotendeels voorkomen dat er “gek” licht je objectief in valt. Als gevolg ontstaan er minder of geen reflecties tussen de verschillende lens delen en dus ook geen lens flare in je foto’s.
• Gebruik je hand – Heb je geen lenskap? Geen zorgen, een hand boven je objectief houden en zo de lichtbron blokkeren kan ook prima werken!
• Gebruik een filter – Je kunt gebruik maken van bijvoorbeeld een UV-filter of polarisatiefilter om ongewenst licht te filteren.
• Bedenk waar je lichtbron zich bevindt – Als je goed nadenkt over de locatie van je lichtbron en jouw positie ten opzichte van die lichtbron, kun je lens flares voorkomen. Als je geen direct licht in je objectief laat schijnen (zoals bijvoorbeeld met tegenlicht wel gebeurd), dan zullen er geen lichteffecten ontstaan.

Samenvatting & voorbeeldfoto’s

Wel of geen lichteffecten in je foto, dat is uiteindelijk een kwestie van smaak en persoonlijke voorkeur. De puristen willen er niets van weten en creatieven juist weer wel. In welke categorie jij valt weet je alleen door ermee te experimenteren. Belangrijk om nogmaals te vermelden, er is geen goed of fout.

Nog een aantal voorbeeldfoto’s:

Dat was het voor dit artikel. Wil je meer technische informatie over lens flare, lees dan verder op Wikipedia.

Ik ben benieuwd naar jouw foto’s. Stuur ze in naar [email protected]

Heb je nog vragen, plaats dan een reactie onder dit artikel!