Fotograferen in de nacht (nachtfotografie) zorgt voor allerlei praktische problemen. Als het donker is raak je bijvoorbeeld al snel camera spullen kwijt. Je statief omver schoppen of simpelweg de verkeerde camera instellingen gebruiken behoort helaas ook tot de mogelijkheden als er weinig licht is om je te oriënteren.
In dit artikel heb ik 10 slimme nachtfotografie hacks voor je. Ik laat je kennismaken met handige camera spullen voor astrofotografie, die jouw nachtelijke fotografie leven tot een waar plezier maken.
Van simpele tools zoals klittenband en glow in the dark stickers, tot specialistische star trackers die jouw astrofotografie en nachtfotografie naar een nieuw niveau te tillen.
Laten we beginnen!
Dit artikel bevat verschillende affiliate links, wat betekent dat we een kleine commissie verdienen als u iets via deze links koopt. Er zijn geen extra kosten voor u als koper.
1. Gebruik een stevig statief (tripod)
Stel je gaat op pad om een nachtelijk beeld te fotograferen, bijvoorbeeld de Melkweg. Dan zal je zeer waarschijnlijk een donkere en afgelegen plek kiezen. Dit doe je om ervoor te zorgen dat er geen lichtafval in je beelden sluipt.
In Nederland, maar vaak ook elders, betekent dit zeer waarschijnlijk dat je de natuur in gaat. Doordat je verschillende ondergronden kunt tegenkomen in de natuur, kies je het liefst een stevige tripod (driepoot). Zo weet je zeker dat je camera niet zomaar omvalt.
Het is natuurlijk heel verleidelijk om een lichtgewicht statief te kiezen. Toch zou ik zelf kiezen voor een wat zwaarder statief. Zeker als je aan de slag gaat met dure camera’s en zwaardere groothoeklenzen. Voeg je daar bijvoorbeeld nog een star tracker en zwaar balhoofd aan toe, dan wil je zeker weten dat alles netjes blijft staan.
Ook als je gebruik maakt van langere sluitertijden, wat eerder regel is dan uitzondering met nachtfotografie, wil je zeker weten dat de camera niet verplaatst tijdens het belichten van de camera sensor. Een goed stevig statief is dus echt een must.
Bekijk hier de top 10 statieven, daar zit zeker iets tussen voor jouw wensen.
2. Klittenband om je camera spullen een plek te geven
In het donker is het… juist, donker. Dat betekent dat je vaak je camera spullen aan het zoeken bent als je het geen vaste plek geeft. De oplossing is simpel, maak gebruik van klittenband.
Een rol klittenband die je zelf in stukken kunt knippen is vaak het makkelijkst. Je kunt het krijgen in 5, 10, 15 meter of soms zelfs nog langer. Door stukjes klittenband op maat te gebruiken weet je exact waar je camera spullen zich bevinden.
Denk bijvoorbeeld aan extra accu’s, batterijen, geheugenkaarten, inbussleutels, usb-kabels, kabel van de afstandbediening en eigenlijk al het andere wat je nog kunt verzinnen wat snel kwijt raakt als het geen vaste plek heeft.
3. Glow in the dark stickers ter oriëntatie
Als je al langer met nachtfotografie of astrofotografie bezig bent, weet je dat er niets ergers is dan tegen je statief aanstoten terwijl je met een langere belichting bezig bent. Minutenlang wacht je gespannen af, om de hele foto te verpesten door 1x tegen het statief aan te lopen.
Een goede camera afstandsbediening is de eerste stap om “camera shake” te voorkomen tijdens lange sluitertijden fotografie. Zo kun je uit de buurt blijven van de camera tijdens het belichten. Toch zal je vaak handmatig moeten scherpstellen en dat betekent op de tast aan de slag. Of toch niet?
Een goede tweede stap om te voorkomen dat je onnodig tegen de camera of het statief aanstoot, zijn namelijk glow in the dark stickers of glow in the dark tape.
Deze stickers of tape kun je aanbrengen op de poten van je statief, zodat je ook in de nacht exact kunt zien waar die zich bevinden. Eventueel kun je de kleinere stickers gebruiken om bepaalde knoppen van je camera makkelijker te vinden.
4. Star tracker kopen als je sterren fotografeert
“Beam me up, Scotty”. Deze handige camera accessoire heet een star tracker en maakt van jouw sterrenfoto’s absolute kunststukjes.
Als je aan de slag gaat met astrofotografie, kom je er al snel achter dat je erg lange sluitertijden nodig hebt om mooie foto’s te maken. Maak je foto’s van sterren, dan ontstaan er echter na een bepaalde hoeveelheid seconden (afhankelijk van je brandpuntsafstand), strepen op je beeld. Deze strepen zijn de sterren die bewegen, of eigenlijk de aarde die draait en een andere positie inneemt ten opzichte van de sterren.
Door gebruik te maken van een star tracker kan je dit probleem oplossen en zo soms wel sluitertijden van minutenlang gebruiken (zonder strepen in je beeld).
Als de star tracker netjes is uitgelijnd met de noord- of zuidpool, volgt hij de sterren en draait je camera voorzichtig mee. Zo kun je veel meer licht vangen in je foto, met een veel rijkere Melkweg foto tot gevolg.
Hoewel deze star trackers niet goedkoop zijn, zijn ze voor de echte astrofotograaf onmisbaar.
5. Gebruik rood in plaats van wit licht
Veel fotografen maken tijdens de nacht gebruik van een zaklamp of smartphone verlichting. Dat kan zijn om iets te vinden wat je kwijt bent of misschien wil je de batterijen van je camera verwisselen.
Wat de reden ook moge zijn, wit licht is helaas vaak te fel voor de ogen en zorgt ervoor dat je weer moet wennen aan het donker zodra de lamp uit is.
Een betere optie is om gebruik te maken van een zaklamp met rood licht. Hang deze om je nek of gebruik hem als hoofdlamp. Zo heb je altijd licht als je het nodig hebt, zonder je ogen dusdanig te prikkelen dat ze niets meer zien in het donker.
Kijk eens naar de zaklampen van NiteCore met rood licht filters. Een absolute aanrader voor de astrofotograaf.
6. Kies handige kleding met zakken
Zoals je inmiddels zult weten, raak je gemakkelijk spullen kwijt als het donker is. Door gebruik te maken van glow in the dark stickers, rode zaklampen en klittenband, heb je al veel problemen opgelost. Toch kan het soms erg handig zijn een fotografie vest aan te hebben met veel zakken.
Camera’s hebben allerlei kleine onderdelen. Ook specialistische tools voor astrofotografie zoals de eerder genoemde star trackers, bevatten schroefjes en moertjes die je gemakkelijk laat vallen.
Een speciaal fotografie vest met vakken kan ideaal zijn om snel iets op te bergen en nooit meer iets kwijt te raken.
7. L-Brackets voor portrait en landscape beelden
Een L-bracket is een onderschat stukje camera gear wat fotograferen een stuk makkelijker kan maken. Op het eerste oog slechts een simpel stuk metaal in de vorm van een L. Kijk je echter verder dan dat, dan zal je zien dat de L-bracket een handige tool is om snel en consistent portrait en landscape beelden te schieten, zonder dat je tripod setup veranderd.
Door een L-bracket om je camera heen te plaatsen met aan beiden kanten een “quick release plate”, kun je de camera snel van het statief halen en herpositioneren in desgewenst de portret- of landschapsstand.
Hoewel de meeste balhoofden de mogelijkheid bieden de camera 90 graden te draaien, is dit soms niet wenselijk als je een zwaardere combinatie gebruikt, bijvoorbeeld met een star tracker. In dat geval is een L-bracket met quick release plates de perfecte oplossing.
Bekijk hier een overzicht met L-brackets om de juiste voor jouw camera te zoeken. Bijkomend voordeel van een L-bracket is dat je er meerdere dingen aan vast kunt maken.
8. Kies de juiste cameratas met veel zijvakken
Een goede cameratas is eigenlijk altijd een must, maar met astrofotografie is het misschien nog wel belangrijker. Kies een cameratas met veel zijvakken, zodat je op de tast gemakkelijk de juiste camera spullen kunt vinden.
Een ander voordeel van veel zijvakken is dat je die vol kunt stoppen met brandstof voor jezelf als fotograaf. Vergeet niet dat je tijdens de nachtelijke uren ook trek krijgt en dat de kou soms erg vervelend kan zijn. Een warm kop koffie, een lekkere mueslireep of een stukje chocola zijn allemaal welkome afleidingen die ervoor zorgen dat je warm en gehydrateerd blijft tijdens een lange koude fotoshoot.
Ook is het belangrijk een cameratas te kiezen die vuil mag worden. Zoals ik eerder al aangaf, ben je met nachtfotografie waarschijnlijk ergens middenin de natuur. Modder, water, drassige landweggetjes of andere viezigheid, je gaat het allemaal tegenkomen.
9. Een verrekijker om de tijd te doden
Lange sluitertijden zijn de norm als je aan de slag gaat met astrofotografie. Dat kan betekenen dat je soms minutenlang niks te doen hebt. Je bent aan het wachten tot de camera klaar is met belichten voordat je verder kunt.
In dat geval is een verrekijker ideaal om de hemel af te struinen en te waarderen wat je met je camera aan het vastleggen bent. Ook kun je alvast bepalen wat de volgende interessante hoek of deel van de hemel gaat worden die je wilt fotograferen.
Bekijk hier een overzicht met verrekijkers met vergroting 10×50 en 12×50.
10. Light painting voor de creatieve geesten
Om jouw nachtfotografie net dat beetje extra te geven, kun je ervoor kiezen om aan de slag te gaan met light painting. De term zegt eigenlijk al wat het is, je gaat namelijk schilderen met licht.
Dit doe je door gebruik te maken van lange sluitertijden en vervolgens een lichtbron door het beeld te bewegen of bepaalde elementen in het beeld te verlichten met bijvoorbeeld een zaklamp.
Wil jij aan de slag met light painting, dan kan een goede tubelight tot zeer creatieve beelden leiden. Wil je slechts een deel van het beeld van wat extra licht voorzien, kijk dan eens naar een sterke zaklamp.
Samenvatting
Dit waren mijn 10 tips en camera accessoires die jouw nachtfotografie en/of astrofotografie van een extra tintje kunnen voorzien. Heb je nog vragen over bepaalde technieken of wil je dieper in de astrofotografie duiken? Stuur mij dan een berichtje op [email protected] of laat aan reactie onder dit artikel achter.
Word ook lid van de Facebook Groep om andere nachtfotografen te vinden en wie weet een maatje voor jouw volgende nachtfotografie avontuur.
